Het levensbelang van aanraking: hoe fysiek contact je welzijn beïnvloedt

• Geplaatst op 5 Augustus 2024
• Door Alissa Dunnink
• Geplaatst in baby aanraking, emotionele gezondheid, immuunsysteem, knuffelhormoon, lichaamsbewustzijn, lichamelijke aanraking, mentale gezondheid, ouder-kind band, oxytocine, stresshormonen, troosten

Fysiek contact is van levensbelang, het zorgt voor verbinding én heeft effect op onze gezondheid . Zonder aanraking overleeft een baby'tje het zelfs niet. In dit blog lees je hoe fysiek contact stress, angst en depressie kan verminderen.

Het levensbelang van aanraking: hoe fysiek contact je welzijn beïnvloedt

Fysiek contact ofwel lichamelijke aanraking is een basisbehoefte van de mens. Het is een vorm van communicatie die voor verbinding kan zorgen en heeft een grote impact op je mentale en lichamelijke gezondheid. Aan het begin van je leven is aanraking zelfs van levensbelang. Ervaar je een tekort aan lichamelijke aanraking? Dan kan dit een nadelig effect hebben op je immuunsysteem. Daarnaast kan het ervoor zorgen dat je je sneller eenzaam, angstig of depressief voelt.

Huidaanraking bij Baby’s en Kinderen

Aanraking is voor een baby van levensbelang. Uit onderzoek is gebleken dat als een baby niet wordt aangeraakt, de baby sterft. Daarnaast leert een baby van frequente aanraking waardoor de emotionele intelligentie ontwikkelt. Bovendien zorgt het voor een band tussen het kind en de ouder.

Als een baby huilt maakt die cortisol en adrenaline aan. Dit zijn stresshormonen die pas zakken als de baby wordt opgetild en getroost. Dan start de aanmaak van oxytocine, een liefdes- en knuffelhormoon waardoor een baby zich veilig voelt. Het kindje voelt zich gezien en gehoord en krijgt het gevoel dat het er mag zijn.

Huidaanraking tussen ouder en kind

De ouder gaat door een vergelijkbaar proces als hun baby’tje huilt. Ze maken een stresshormoon aan dat pas afneemt als ze hun kindje kunnen troosten. Ook bij hen wordt er oxytocine aangemaakt waarna de verbinding tussen kind en ouder hechter wordt. Bij deze aanrakingen is het essentieel dat het door 1 van de ouders gebeurt. Onderzoek heeft uitgewezen dat een ander persoon niet hetzelfde effect heeft.

Hoe gebrek aan aanraking en troost in de kinderjaren je emotionele gezondheid beïnvloedt

Werd jij als kind of baby veel getroost of juist niet? De gevolgen hiervan kun je nu nog steeds ervaren. Wanneer je als kind niet of nauwelijks getroost werd bij verdriet, kan het goed zijn dat je jezelf nu nog steeds minder makkelijk emotioneel kunt ondersteunen. Iemand die wel veel is getroost en geknuffeld kan zichzelf makkelijker emotioneel reguleren.  Dit kun je gelukkig wel veranderen door bewuste aanraking en therapie in te zetten.

Lichaamsaanraking als Medicijn

Wist je dat als je mentale gezondheid lager is, je meer behoefte hebt aan lichaamscontact? Het is wetenschappelijk bewezen dat korte, frequente aanrakingen ervoor kunnen zorgen dat depressie, angst en verdriet minder worden. Door een vriendschappelijke of romantische aanraking ontspannen je spieren, gaat je bloeddruk omlaag en neemt de aanmaak van stresshormonen af. Het geeft daarnaast een sterk gevoel van geborgenheid, veiligheid en zorgt ervoor dat je een band opbouwt.

Het is wel heel erg belangrijk dat de aanraking altijd met toestemming gebeurt. Zonder toestemming van de ontvanger kan het zelfs averechts werken. Voorbeelden van een korte, frequente aanrakingen zijn een knuffel (zowel romantisch als vriendschappelijk), een arm om je schouder of een stevige handdruk.

Aanraking in combinatie met je lichaamsbewustzijn

Het bewust worden van je lichaam en je lichaamsintelligentie kan sterk bijdragen aan hoe je aanraking kan inzetten als medicijn. Op het moment dat je niet alleen in je hoofd, maar ook in je lichaam aanwezig bent kun je bijvoorbeeld al beter je grenzen aanvoelen. Zo kun je de signalen van stress en vermoeidheid bij te veel werk sneller herkennen.

Door een vorm van lichaamsgerichte therapie en oefeningen in te zetten kun je dit lichaamsbewustzijn vergroten en inzetten bij heling. Hierbij kun je denken aan:

• Acupuntuur;
• danstherapie/bewegingstherapie;
• massage(therapie);
• verschillende vormen van yoga;
• ademtherapie/breathwork.

Aanraking om met jezelf te verbinden en terug te komen in je lichaam

Niet alleen de aanraking van een ander, maar ook de aanraking van jezelf heeft een groot effect op hoe aanwezig en vitaal je je voelt. Door de hectiek van de dag en digitalisering, schieten we vaak in ons hoofd. Dit kan ervoor zorgen dat je je niet aanwezig en wazig voelt, wat in de weg kan zitten van totale ontspanning. Gelukkig zijn er simpele manier waarop je weer terug kunt komen in je lichaam.

Na een lange werkdag of overprikkeling kan het daarom goed zijn om bewuste en aandachtige aanraking voor jezelf in te zetten. Dit kan op verschillende manieren.

• Combineer yoga met de drukpunten van de meridianen, dit zijn energiebanen die door je lichaam lopen. Bij een stagnatie of blokkade kan aanraking van deze punten de blokkade opheffen en ervoor zorgen dat je je vitaler en meer aanwezig voelt in je lichaam

• Lange werkdag gehad? Neem een voetenbadje en geef jezelf daarna een voetenmassage om in je lichaam te zakken.

• Wandelen in een laagdrempelige manier om terug te komen in je lichaam. 30 minuten wandelen per dag heeft grote gezondsheidsvoordelen. Wil je terugkomen in je lichaam? Vertraag dan eens bewust je pas.

• Doe een bodyscan. Dit kun je zowel liggen, zittend als staand doen. Sluit je ogen, adem drie keer diep in en uit en loop dan al je lichaamsdelen af. Zo begin je bijvoorbeeld bij je hoofd. Span je gezicht een keer aan en laat dan los. Herhaal dit 3 keer per lichaamsdeel. Zo kan je volledig in je lichaam en in ontspanning zakken.